Retail online
Hoe ontwikkelt het online kanaal zich?
Verschillende bronnen met eigen definities en onderzoeksmethoden geven verschillende cijfers. Hiernavolgend een overzicht van cijfers gebaseerd op CBS (meting onder bedrijven), de Thuiswinkel Markt Monitor (TMM, meting onder NL huishoudens en retaildata) en Koopstromenonderzoek (meting onder NL huishoudens). Bij elke bron wordt meer informatie gegeven over de onderzoeksmethode en definities. Verschillen tussen de cijfers komen onder andere voort door meting onder bedrijven versus meting onder consumenten, de wijze dan wel frequentie van uitvragen, verschil in afbakening van wat wel en niet onder een productgroep (of dienst) valt en door het wel of niet meenemen van omzet over de grens van NL huishoudens of van toerisme uit buitenland in NL.
Thuiswinkel Markt Monitor: Aandeel online binnen totale marktsegment (%) op kwartaalbasis (excl. verzendkosten en retouren)
|
|
2023 |
2023 |
2023 |
2024 |
| Totaal | 22% | 22% | 22% | 24% |
| Food/ Nearfood | %% | 9% | 9% | 9% |
| Non- Food | nb | nb | nb | nb |
| Consumentenelektronica | 46% | 47% | 46% | 48% |
| IT | 71% | 72% | 71% | 73% |
| Huishoudelijke elektronica | 37% | 38% | 39% | 42% |
| Kleding | 41% | 40% | 39% | 41% |
| Schoenen & Lifestyle | 60% | 56% | 56% | 56% |
| Health & Beauty | 15% | 14% | 15% | 17% |
| Home & Living | 22% | 27% | 23% | 25% |
| DIY & Garden | 36% | 34% | 33% | 43% |
| Media & Entertainment | 66% | 63% | 60% | 61% |
| Speelgoed | 44% | 42% | 40% | 48% |
| Sport & Recreatie | 24% | 21% | 21% | 23% |
| Telecom | 56% | 52% | 56% | 57% |
| Overige Producten | 17% | 14% | 16% | 17% |
Bron: Uitvoering GfK, in opdracht van Thuiswinkel.org & Retail Insiders in samenwerking met Post.nl, Betaalvereniging NL en iDEAL. Voor meer informatie klik hier
Thuiswinkel Markt Monitor: Online kwartaalontwikkeling binnen marktsegment (%) (excl. verzendkosten en retouren)
|
2023 Q1 |
2023 Q2 |
2023 Q3 |
2023 Q4 |
|
| Totaal | -1% | -2% | -1% | 0% |
| Food/ Nearfood | 2% | 11% | 5% | 3% |
| Non- Food | nb | nb | nb | nb |
| Consumentenelektro. | -9% | -8% | -5% | -7% |
| IT | -6% | -7% | -2% | -3% |
| Huishoudelijke elektronica | 0% | -2% | 4% | 7% |
| Kleding | -8% | -4% | -13% | -1% |
| Schoenen & Lifestyle | 1% | 7% | -1% | -3% |
| Health & Beauty | -3% | -2% | -1% | 7% |
| Home & Living | -9% | -11% | 0% | -13% |
| DIY/ Garden | 17% | -1% | -4% | 7% |
| Media & Entertainment | -4% | 13% | 13% | 13% |
| Speelgoed | -9% | -2% | 0% | -2% |
| Sport & Recreatie | 1% | 16% | 3% | -10% |
| Telecom | -2% | -23% | -5% | 3% |
| Overige Producten | 56% | 1% | -15% | 1% |
Bron: Uitvoering GfK, in opdracht van Thuiswinkel.org & Retail Insiders in samenwerking met PostNL, Betaalvereniging NL en iDEAL. Voor meer informatie klik hier
Thuiswinkel Markt Monitor: Aandeel online binnen totale
marktsegment(%) op jaarbasis (excl. verzendkosten en retouren)
|
2019
|
2020
|
2021
|
2022
|
2023
|
|
| Totaal | 17% | 22% | 25% | 23% | 22% |
| Food/Nearfood | 5% | 7% | 9% | 9%% | 9% |
| Non-food | nb | nb | nb | nb | nb |
| Consumentenelektronica | 37% | 45% | 52% | 48% | 47% |
| IT | 55% | 66% | 74% | 71% | 72% |
| Huishoudelijke elektronica | 30% | 37% | 40% | 38% | 39% |
| Kleding | 34% | 44% | 50% | 43% | 40% |
| Schoenen & lifestyle | 42% | 53% | 64% | 58% | 57% |
| Health & Beauty | 13% | 16% | 17% | 16% | 16% |
| Home & living | nb | 23% | 27% | 24% | 24% |
| DIY & Garden | nb | 39% | 40% | 38% | 36% |
| Media & Entertainment | 60% | 66% | 69% | 64% | 62% |
| Speelgoed | 36% | 46% | 54% | 48% | 44% |
| Sport & Recreatie | 16% | 19% | 24% | 22% | 22% |
| Telecom | 43% | 56% | 64% | 59% | 55% |
| Overige Producten | nb | 18% | 17% | 15% | 16% |
Bron: Uitvoering GfK, in opdracht van Thuiswinkel.org & Retail Insiders en in samenwerking met PostNL, Betaalvereniging NL en iDEAL (nb: door wijziging meetmethode medio 2018 is bij enkele productgroepen alleen 2018 getoond). Voor meer informatie klik hier
Thuiswinkel Markt Monitor: Online ontwikkeling binnen marktsegment(%) op jaarbasis (excl. verzendkosten en retouren)
|
2019 |
2020 t.o.v. 2019 |
2021 t.o.v. 2020 |
2022 t.o.v. 2021 |
2023 t.o.v. 2022 |
|
| Totaal | 10% | 53% | 15% | -4% | -1% |
| Food/ Nearfood | 1% | 54% | 26% | 14% | 5% |
| Non-Food | nb | nb | nb | nb | nb |
| Consumentenelektronica | 14% | 44% | 15% | -12% | -7% |
| IT | 13% | 56% | 10% | -11% | -4% |
| Hh elektronica | 16% | 47% | 15% | -7% | 2% |
| Kleding | -35% | 79% | 18% | -7% | -6% |
| Schoenen & Lifestyle | -30 | 74% | 12% | -1% | 1% |
| Health & Beauty | 6% | 33% | 11% | -4% | 2% |
| Home & living | nb | 71% | 27% | -13% | -9% |
| DIY / Garden | nb | 74% | -8% | -7% | 4% |
| Media & Entertainment | 9% | 9% | 13% | -7% | 9% |
| Speelgoed | 17% | 48% | 31% | -10% | -3% |
| Sport & Recreatie | -18% | 107% | 25% | -5% | 3% |
| Telecom | 4% | 18% | 13% | 1% | -7% |
| Overige Producten | nb | nb | nb | nb | nb |
Bron: Uitvoering GfK, in opdracht van Thuiswinkel.org & Retail Insiders en in samenwerking met PostNL, Betaalvereniging NL en iDEAL (nb: door wijziging meetmethode medio 2018 is bij enkele productgroepen geen vergelijking met eerder mogelijk). Voor meer informatie klik hier
CBS: Detailhandel: Omzetontwikkeling internetverkopen op kwartaalbasis
|
2023 Q1 |
2023 Q2 t.o.v. 2022 Q2 |
2023 Q3 |
2023 Q4 |
|
| Detailhandel mutichannel online + postorder/web online (excl. fysiek) | -1,1% | 4,8% | 1,6 | 0,9 |
| Multi-channel online (bedrijven met zwaartepunt niet online) | -9,3% | 5,6% | -2,2 | -3,2 |
| Postorderbedrijven/webwinkels online (bedrijven met zwaartepunt online) (SBI 4791) | 5,5% | 4,1% | 4,4 | 4,0 |
| Detailhandel multichannel online + postorder/web online |
2023 q1 tov 2022 q1 |
2023 q2 tov 2022 q2 |
2023 q3 |
2023 Q4 |
| - Voedings en drogisterijwaren | 5,2% | 14,9% | 18,1 | 10,0 |
| - Consumentenelektronica | -5,2% | -1,8% | -6,8 | -4,8 |
| - Kleding en modeartikelen | -6,2% | -1,4% | -13,0 | -10,9 |
| - Overige non-food | -2,0% | 3,0% | -0,2 | 1,3 |
* Voorlopige cijfers
Bron: CBS Omzetstatistiek, meting onder NL detailhandelsbedrijven (excl. apotheken, tankstations, warme bakkers) (incl. ambulante handel). Incl. omzet afkomstig van hh uit buitenland in NL (web)winkels, excl. omzet van NL hh bij buitenlandse (web)winkels. Voor meer informatie klik hier.
Online aandeel
CBS/Panteia: Aandeel niet-in-de-winkel omzet van NL multichannel detailhandelsbedrijven + NL web-/postorderbedrijven op de totale detailhandelsomzet incl. web/postorderbedrijven.
Niet-in-de-winkel omzet omvat naast online omzet, ambulante omzet uit markt/straat verkoop van in-wezen-fysiek georienteerde detailhandel en overige niet-in-de-winkel omzet.
| 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | ||
| Totaal NL Detailhandel incl. web/postorder | 11% | 13% | 14% | 15% | 19% | 23% |
Bron: CBS Productiestatistiek, bewerking en *raming Panteia. Omzet NL detailhandelsbedrijven, excl. apotheken, tankstations, warme bakkers en ambulante handel. Incl. omzet afkomstig van buitenlandse huishoudens uitgegeven in NL (web)winkels, excl. omzet van NL huishoudens bij buitenlandse (web)winkels. De totale detailhandelsomzet betreft dat deel van de netto omzet dat uit verkoop aan consumenten wordt gegenereerd. Voor meer informatie klik hier.
Bovenstaande percentages hebben uitsluitend betrekking op de internetverkopen door ondernemingen ingedeeld onder de SBI detailhandel, afgezet tegen de totale detailhandelsomzet. Echter doen ook bedrijven vallende onder de SBI Groothandel en SBI Industrie aan (directe) internetverkoop van goederen aan consumenten. Wordt de internetomzet van deze bedrijven meegeteld en afgezet tegen de totale (fysieke + online) detailhandelsomzet incl. internetomzet uit andere SBI sectoren, dan ligt het aandeel hoger.
Online ontwikkeling
CBS: Detailhandel: Omzetontwikkeling internetverkopen
|
2019 |
2020 t.o.v. 2019 |
2021 t.o.v |
2022 t.o.v. |
2023 |
|
| Detailhandel multichannel online + postorder/web online (excl. fysiek) | 17% | 44% | 25% | -8% | 1,5% |
| Multi-channel online (bedrijven met zwaartepunt niet online) | 21% | 55% | 30% | -10% | -2,3% |
| Postorderbedrijven/webwinkels online (bedrijven met zwaartepunt online) (SBI 4791) | 14% | 36% | 21% | -6% | 4,5% |
| Detailhandel multichannel online + postorder/web online | 2020 t.o.v. 2019 |
2021 |
2022 t.o.v. 2021 |
2023 |
| - Voeding, drogisterijwaren | 52% | 28% | 5% | 11,8% |
| - Consumentenelektronica | 37% | 13% | -11% | -4,7% |
| - Kleding en modeartikelen | 37% | 33% | -4% | -7,9% |
| - Overige non-food | 44% | 25% | -13% | 0,6% |
* Voorlopige cijfers
Bron: CBS Omzetstatistiek, meting onder NL detailhandelsbedrijven (excl. apotheken, tankstations, warme bakker) (incl. ambulante handel). Incl. omzet afkomstig van huishoudens uit buitenland in NL (web)winkels, excl. omzet van NL huishoudens bij buitenlandse (web)winkels. Voor meer informatie klik hier
KSO Randstad en KSO Oost NL: Binding van bestedingen aan webwinkels inwoners (%)
| 2016 Randstad |
2018 Randstad |
2021 Randstad | 2019 Oost NL | 2019 Limburg |
2021 |
2022 Groningen |
2023 Oost NL |
|
| Totaal | 12% | 15% | 20% | 12% | 12% | 19% | 16% | |
| Dagelijkse boodschappen | 2% | 3% | 6% | 2% | 2% | 6% | 3% | |
| Niet-dagelijkse boodschappen | 22% | 26% | 32% | 21% | 22% | 31% | nb | |
| Elektronica | 36% | 42% | 55% | 34% | 37% | 53% | 46% | |
| Media en hobby artikelen | 42% | 44% | 45% | 38% | 44% | 45% | 41% | |
| Huishoudelijke artikelen | 12% | 16% | 23% | 14% | 18% | 23% | 19% | |
| Mode | 25% | 29% | 36% | 26% | 26% | 36% | 35% | |
| Doe-het-zelf artikelen | 4% | 5% | 6% | 4% | 5% | 6% | 5% | |
| Woninginrichting | 13% | 16% | 24% | 11% | 12% | 23% | 20% | |
| Tuinartikelen en planten | 2% | 4% | 5% | 2% | 3% | 4% | 4% | |
| Sport- en spel artikelen | 21% | 25% | 32% | 21% | 23% | 31% | 26% |
Bron: Uitvoering I&O, Randstad (NH, ZH, Utrecht), meer info KSO2018.nl, Oost NL, meer info KSO2019.nl, Limburg, meer info KSOl2019.nl.
CBS Budgetonderzoek: Aandeel online binnen totale marktsegment (%)
| 2015 | 2020 | |
| Totaal online bestedingen | 6% | 16% |
| Levensmiddelen online bestedingen | 1% | 5% |
| Duurzaam en overige goederen online bestedingen | 10% | 25% |
Bron: Bewerking en raming Panteia o.b.v. CBS Budgetonderzoek (bestedingen NL huishoudens online, offline, binnen- & buitenland). Voor meer informatie klik hier
In dit document vind je een overzicht van cijfers gebaseerd op gegevens van de CBS Productiestatistieken detailhandel (PD, meting onder bedrijven), de Thuiswinkel markt monitor (TMM, meting onder NL huishoudens en retaildata) en het Koopstromenonderzoek Randstad (KSO, meting onder NL huishoudens). Verschillende bronnen met eigen definities en onderzoeksmethoden geven verschillende cijfers
- Een belangrijk onderscheid is te maken tussen de meting van omzet van 'detailhandelsbedrijven’ (PD) versus de meting van bestedingen aan 'detailhandelsgoederen’ (BO en TMM). Een detailhandelsbedrijf kan meerdere producten en diensten aanbieder, welke in de omzetmeting worden meegenomen. Bij metingen van bestedingen aan producten, kan het om bestedingen gaan bij alle mogelijke verkoopkanalen, dus ook branchevreemd.
- De 'omzet van detailhandelsbedrijven' wordt doorgaans exclusief btw weergegeven, de bestedingen aan producten doorgaans inclusief btw.
- Bij 'omzet van detailhandelsbedrijven' is de afbakening van de bedrijven die onder 'detailhandel' vallen van belang. Op Retail Insiders zijn branches samengesteld aan de hand van SBI-code's (standaard bedrijf indeling van CBS naar hoofdactiviteit), waarbij een branche meerdere SBI codes kan omvatten. Waar gesproken wordt over totale omzet detailhandelsbedrijven, wordt op Retail Insiders de omzet van apotheken, tank/pompstations, warme bakkers, ambulante handel en handel in auto’s, boten, caravans en motoren niet meegenomen.
- Een afwijkende SBI code betreft de SBI Postorderbedrijven en Webwinkels (4791), waar niet zozeer sprake is van een indeling naar hoofdactiviteit (o.b.v producten en/of diensten), maar naar kanaal (online). De omzet van deze online georiënteerde bedrijven wordt tot heden niet onderverdeeld naar hoofdactiviteit. De omzet van bijvb. de schoenenbranche omvat als gevolg hiervan wel de omzet van offline schoenenwinkels en van multichannel schoenenwinkels ook het deel niet-in-de-winkel omzet, maar omvat niet de omzet van schoenenwinkels met het zwaartepunt online (ook wel puur online speler genoemd).
- Bij 'omzet van detailhandelsbedrijven’ wordt onderscheid gemaakt tussen netto omzet en detailhandelsomzet. Kort gezegd omvat de netto omzet ook de verkopen aan derden anders dan consumenten, denk aan bedrijven en instellingen en omvat de detailhandelsomzet uitsluitend de omzet uit verkopen aan consumenten.
- De "omzet van detailhandelsbedrijven' heeft betrekking op Nederlandse bedrijven. Indien toeristen geld uitgeven bij Nederlandse bedrijven, dan telt dit mee in de omzet. Bij de 'bestedingen aan detailhandelsgoederen' gebaseerd op het CBS Budgetonderzoek betreft het de uitgaven van Nederlandse huishoudens in zowel Nederland als over de grens (online en offline).
- Naast goederen leveren detailhandelsbedrijven in toenemende mate ook diensten. De omzet in diensten maakt onderdeel uit van de 'omzet van detailhandelsbedrijven' indien geleverd door detailhandelsbedrijven vallende onder de branchedefinitie. Bij de meting van de bestedingen zijn de uitgaven aan diensten (gerelateerd aan detailhandelsbedrijven of diensten in brede zin) vooralsnog buiten beschouwing gelaten. Meer informatie over de bestedingen aan diensten is beschikbaar bij CBS en Thuiswinkel.org.
- Bij 'bestedingen aan detailhandelsgoederen' is de afbakening van goederen die 'behoren tot de detailhandel' van belang. Zo ook de indeling naar hoofdbranches en specifieke branches, denk aan Levensmiddelen en Duurzaam en overige goederen dan wel Food/ near food en Non-food/ overig. De uitgaven aan brandstoffen als benzine en diesel worden niet tot detailhandelsgoederen gerekend, maar overige aankopen, bijvb. voedsel of tabak bij een tank/pompstations wel. Bij de ‘omzet detailhandelsbedrijven’ zijn in de totaalcijfers de omzet van tankstations niet meegenomen. Dit omdat bij de PD meting de omzet (brandstof versus overig) niet apart kan worden uitgesplitst).
- De definitie en indeling van goederen verschilt tussen het CBS (Budgetonderzoek) en de Thuiswinkel Markt Monitor. Zie voor overzicht van de goederen die tot de detailhandelsgoederen worden gerekend per bron. Zo worden campers, caravans en vouwwagens bij TMM wel meegenomen en bromfietsen en scooters niet, bij CBS BO/Panteia is dus juist andersom. Verschillen zijn er ook bij telefoon- en internetdiensten (i-Tunes, Spotify), vaste brandstoffen, auto-onderdelen en andere goederen.
Wat is de groeipotentie van online?
Lees meer over de internetpenetatie, de frequentie en het bedrag in online aankopen, rekening houdende met de ontwikkeling per doelgroep onder andere naar leeftijdsklasse.
Welke devices worden gebruikt om te internetten?
De smartphone is inmiddels het meest gebruikte apparaat in huishoudens. Lees hier meer over de groei en daling van de devices door huishoudens om te internetten.
Social media
Sociale media is één van de belangrijkste marketingkanalen geworden die de retailer kan inzetten. Lees meer over de ontwikkeling van social media naar leeftijdsklasse, de redenen waarom social media worden gebruikt en de populaire sociale media netwerken per profiel.
